Antykoncepcja awaryjna

Antykoncepcja awaryjna jest jak strażnik nadziei, którym możesz sięgnąć po niezaplanowanym stosunku seksualnym lub w przypadku awarii zwykłej antykoncepcji. To tymczasowe rozwiązanie, które ma na celu zminimalizowanie ryzyka niechcianej ciąży. Nazywana również “antykoncepcją postkoitalną”, stanowi doskonałe zabezpieczenie na wypadek “ach-ach” momentów w życiu seksualnym. W tym artykule przedstawimy różne formy antykoncepcji awaryjnej, omówimy ich działanie i dostępność, a także podkreślimy korzyści i ograniczenia związane z ich stosowaniem.

Rodzaje antykoncepcji awaryjnej

1. Tabletka antykoncepcji awaryjnej (zwana “tabletka po”)

Tabletka antykoncepcji awaryjnej jest jednym z najbardziej popularnych wyborów w tej kategorii. Zawiera hormony progestagen lub kombinację estrogen-progestagen. Może być przyjęta w ciągu 72 godzin (czasami 120 godzin) po niezabezpieczonym stosunku. Działa głównie poprzez zahamowanie owulacji, czyli zapobieganie uwalnianiu jaja, co uniemożliwia zapłodnienie.

2. Spirala antykoncepcji awaryjnej

Spirala antykoncepcji awaryjnej, znana również jako spiralka “po”, to mała plastikowa lub miedziana wkładka, która może zostać wstawiona do macicy w ciągu pięciu dni po ryzykownym stosunku. Działa poprzez zapobieganie zapłodnieniu lub zagnieżdżeniu się zapłodnionego jaja.

3. Awaryjne dawki tabletek antykoncepcyjnych

W przypadku braku specjalnych tabletek antykoncepcji awaryjnej, można sięgnąć po zwykłe tabletki antykoncepcyjne, ale w dużych dawkach. Taka “dawka awaryjna” powinna być zażyta w ciągu 72 godzin po stosunku. Podobnie jak specjalna tabletka “po”, działa przez zahamowanie owulacji.

4. Awaryjna wkładka domaciczna

W niektórych krajach dostępne są specjalne wkładki domaciczne przeznaczone do awaryjnej antykoncepcji. Wkładka może zostać wstawiona do macicy w ciągu kilku dni po ryzykownym stosunku, działając podobnie jak spirala antykoncepcji awaryjnej.

Jak działa antykoncepcja awaryjna?

Antykoncepcja awaryjna działa w różny sposób, zależnie od stosowanej metody:

1. Hamowanie owulacji: Tabletki antykoncepcji awaryjnej oraz awaryjne dawki tabletek antykoncepcyjnych głównie opóźniają lub zahamowują owulację. To uniemożliwia dojrzewanie jaja, co w efekcie uniemożliwia jego zapłodnienie.
2. Zmiana śluzu szyjki macicy: Niektóre metody antykoncepcji awaryjnej, np. spirala antykoncepcji awaryjnej, wpływają na konsystencję śluzu szyjki macicy, utrudniając plemnikom dostanie się do jajeczka.
3. Zmiana błony śluzowej macicy: Awaryjna wkładka domaciczna wpływa na błonę śluzową macicy, co utrudnia zagnieżdżenie ewentualnie zapłodnionego jajeczka, zapobiegając rozwinięciu się ciąży.

Kiedy stosować antykoncepcję awaryjną?

Antykoncepcja awaryjna powinna być stosowana tylko w wyjątkowych sytuacjach, takich jak:

• Niezabezpieczony stosunek płciowy
• Pęknięty lub zsunięty prezerwatywa
• Pominięcie regularnej antykoncepcji
• Zapomnienie o przyjęciu tabletki antykoncepcyjnej
• Nieprawidłowe użycie antykoncepcji barierowej, takiej jak prezerwatywa czy diafragma

Ważne jest, aby jak najszybciej podjąć działania po ryzykownym stosunku, ponieważ skuteczność antykoncepcji awaryjnej maleje wraz z upływem czasu po stosunku.

Zalety antykoncepcji awaryjnej

1. Skuteczność: Jeśli stosowana we właściwym czasie, antykoncepcja awaryjna może znacznie zmniejszyć ryzyko ciąży po niezabezpieczonym stosunku.
2. Dostępność: Wiele form antykoncepcji awaryjnej jest dostępnych bez recepty, co umożliwia łatwy dostęp do tego typu środków.
3. Bezpieczeństwo: Antykoncepcja awaryjna jest ogólnie uznawana za bezpieczny sposób unikania niechcianej ciąży.

Ograniczenia antykoncepcji awaryjnej

1. Niska skuteczność po czasie: Im więcej czasu upłynie po ryzykownym stosunku, tym mniejsza jest skuteczność antykoncepcji awaryjnej.
2. Niechroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową: Antykoncepcja awaryjna nie zapewnia ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (STI).